เชียงคาน อำเภอเล็กๆ ติดริมแม่น้ำโขง ที่นอกจากจะมีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติอันงดงามแล้ว ดินแดนเล็กๆ แห่งนี้ ยังถือว่าเป็นเมืองแห่งพระพุทธศาสนาอีกด้วย เพราะไม่ว่าเราจะหันหน้าไปทางไหน ก็จะพบวัดกับชุมชนที่ตั้งอยู่ร่วมกันได้อย่างกลมกลืน หรือแม้แต่การร่วมมือร่วมใจของชาวบ้านในพิธีบุญสำคัญๆ ในแต่ละเทศกาลที่เวียนมาถึง ก็ยังคงได้รับการสืบทอดและปฏิบัติติดต่อกันมาจวบจนปัจจุบัน

“วัดศรีคุณเมือง” หรือ “วัดใหญ่” หนึ่งในหลายศาสนสถานสำคัญและถือเป็นจุดศูนย์รวมจิตใจของชาวบ้านที่นี่ ตั้งอยู่บนถนนชายโขง ระหว่างซอยศรีเชียงคาน 6 และซอยศรีเชียงคาน 7 วัดนี้ถูกสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2485 และถือเป็นวัดเก่าแก่ที่อยู่คู่บ้านคู่เมืองเชียงคานมาอย่างยาวนาน และทุกวันพระรวมถึงวันสำคัญทางพุทธศาสนา วัดแห่งนี้จะคลาคล่ำไปด้วยผู้คน ซึ่งมีทั้งชาวเชียงคานเองรวมถึงนักท่องเที่ยวผู้มาเยือน ที่ต่างก็พร้อมใจกันมาร่วมทำบุญตักบาตร ฟังเทศน์ ฟังธรรมกันอย่างถ้วนหน้า

ครั้งแรกที่มาถึง เมื่อเราเดินผ่านกำแพงแก้วเข้ามาภายในบริเวณวัด ก็ต้องสะดุดตากับโบสถ์เก่าแก่ที่มีหลังคาลดหลั่นกันลงมาตามแบบศิลปะล้านนา อยู่เบื้องหน้า นอกจากนี้บริเวณผนังด้านหน้าของพระอุโบสถยังมีภาพจิตรกรรมฝาผนัง ปรากฏให้เห็นอยู่เต็มหน้าบรรณ ซึ่งภาพทั้งหมดนี้เป็นภาพนิทานชาดกชุด พระเจ้าสิบชาติ และถ้าสังเกตยังบริเวณด้านล่างของภาพจะเห็นว่ามีรูปรถตุ๊กตุ๊กอยู่ด้วย ทำให้สันนิฐานได้ว่า น่าจะเป็นภาพที่ถูกเขียนขึ้นมาใหม่หรืออาจมีการแต่งเติมลงไปบนภาพเขียนเดิม ก็เป็นได้

และเมื่อเดินผ่านประตูโบสถ์เข้ามาด้านใน ก็จะพบกับพระพุทธรูปไม้จำหลัก ลงรักปิดทอง ปางประธานอภัย ที่สร้างตามแบบศิลปะล้านช้างหรือแบบลาว ซึ่งคาดว่าน่าจะสร้างขึ้นมาในสมัยพุทธศตวรรษที่ 24-25 และมีข้อสังเกตว่าสำหรับผู้หญิงแล้ว การที่จะเข้ามาสักการะพระพุทธรูปไม้จำหลักนี้ จะทำได้เพียงการก้มกราบอยู่ตรงบริเวณด้านล่างของอาศนะสงฆ์เท่านั้น

ก่อนกลับให้ลองสักเกตบริเวณด้านข้างของพระประธานกันให้ดีๆ เพราะจะมี “ฮางฮด” หรือ “รางรด” ที่มีลักษณะคล้ายรางน้ำตั้งอยู่ โดยตัวรางจะเป็นรูปของเรือสุพรรณหงส์ ส่วนด้านหน้าจะเป็นเศียรของพญานาค และส่วนท้องค่อนมาทางหัวของพญานาคจะมีรูให้น้ำไหลลงมาได้ ฮางฮดนี้จะใช้ในการประกอบพิธีสรงน้ำพระผู้ใหญ่หรือเจ้าเมืองเท่านั้น ซึ่งในปัจจุบันหาดูได้ยากแล้ว